Üstün zekalı bireyler toplumda nadir görülen bir gruptur ve tipik gelişim gösteren bireylerden farklılaştıkları için özel müdahalelere ihtiyaç duymaktadırlar. Üstün zekalı çocukların sıra dışı özellikleri ebeveynlerini mutlu ve umutlu hissettirse de nasıl bir ebeveynlik yaklaşımında bulunmaları noktasında endişeli ve çaresiz hissedebilmektedirler. Dolayısı ile çocukların hayatında ailenin rolü ve önemi büyüktür. Toplumsal farkındalığın henüz istenen seviyeye ulaşmamasından üstün zekalı çocuğa sahip olan ailelerin de desteğe ihtiyacı vardır.
Anne baba olmak, yaşamın içindeki geri dönülemez rollerden biridir. Dönemlere damgasını vurmuş politikacı, sanatçı ve reformcu gibi seçkin kişilerin biyografileri incelendiğinde ebeveynlerinin de yaratıcı mükemmellik ve entellektüel tanırlılığa sahip ebeveynler olduğu görülebilir. Çok zeki bireylerin biyolojik olarak farklı olduklarını ve tamamen doğuştan gelmeyip, daha çok genetik örüntü ve çevre olanaklarının etkileşimi sonucunda beyinde oluşan hücresel değişimlerden kaynaklandığını göstermiştir. Ailelerin bu çevresel etkenlerin farkında olması ve çocukları için zenginleştirmesi çocukların kendilerini gerçekleştirmesinde yardımcı olur. Ebeveyn çocuğun ilk öğretmenidir ve toplumlar çocuk eğitiminde bu rolün önemini kabul etmişlerdir.
Üstün zekalı çocukların aileleri ,yaşadıklarından dolayı kendilerini hem ödüllendirilmiş hem de cezalandırılmış hissedebilirler. Üstün zekalı çocuk sahibi olmak içsel ve dışsal çok çeşitli sosyal deneyimler ile mücadele gücü gerektirmektedir. Bu nedenle üstün zekalı çocuk sahibi olmak keyifli olduğu kadar zorlayıcı da olabilmektedir. Yetişkin rehberliğine fazla ihtiyaç duyan çocuklar destek aldıkları bir aile ortamından tipik gelişim gösteren yaşıtlarına nazaran daha fazla yarar sağlarlar.
Üstün zekalı çocukların ailelerinin karşılaştıkları güçlükler; ileri zekalılara karşı beslenen gizli düşmanlık, ulaşılabilir kaynaklar hakkında yetersiz bilgiye sahip olmak ve ailenin limitli finansal kaynakları çocuk yetiştirmeyi zorlaştırmaktadır. Bu ailelere erken yaşlarda yeterli destek hizmeti sağlanması yaşanacak problemleri önlemede büyük gerekliliktir. Sorunlara çözüm arayışı için harcanacak zamanın, sağlıklı gelişimi sağlamak için aile farkındalığının artırılması faydalı olacaktır. Bu farkındalıklar '' potansiyelin optimize edilmesi,hassasiyet ve duyarlılık alanlarının tespiti, ayırıcı karakteristik özellikleri, iletişim, disiplin, kardeş ilişkileri, evlilik ilişkileri '' gibi tespitlerdir.
Üstün yetenekli bir çocuk sahibi olmak üstün yetenekli bir çocuk olmaktan çok daha zordur.Çocuk en azından kendisini savunacak bir aileye sahiptir. Aileler bir savunucu ve yönlendiriciye ihtiyaç duyarlar. Ailelere verilecek destek , karmaşık ev hayatları ile baş edebilme, eğitimlerinde eğitimciler, pedagoglar eğitsel değerlendirme, kariyer danışmanlığı ve çocuk-okul endişeleri gibi konularda yardımcı olabilirler. Çocuklarını motive etme, çocuklarının sorumluluklarını alma ve çocuğun sosyal gelişimini teşvik edebilme konularında destek ihtiyaçlarını belirtebilirler. Böylece çocukların genel ve niteliksel özellikleri ile ilişkileri hakkında farkındalıkları artmış olur. Eğitimcilerin ve pedagogların yönlendirmesi ve uygulamaları ile ev ortamlarının düzenlenmesi, eğitim programlarının hazırlanması, anne babaların bilgilendirilip ortak hareket edilmesi önemlidir. Üst düzey yeteneklerin keşfedilip beslenmesi önceliklidir.
PEKİ NEDİR BU ÜST DÜZEY YETENEKLER? BİRKAÇ ÖRNEK VERMEK GEREKİR İSE:
Problemleri farklı yollar ile çözerler, sıradışı fikirleri vardır, olayları farklı görüş açılarından yorumlarlar, ders konularını kolaylıkla öğenirler, sorun çözümünde çok sayıda fikir üretirler, zengin sözcük dağarcıkları vardır, farklı ilgileri vardır, espritüeldirler, arkadaşları arasında liderdirler, yeniliklere karşı olumlu tutum sergilerler.
Tanılama ve keşfetme konusunda elimizde bu veriler olsa da dünya literatüründe ve ülkemizde kurumsal destek, gerekli rehberlik, araştırma ve kaynaklar oldukça sınırlıdır. RAM ve BİLSEM (bilim-sanat) alanında özel destek eğitim ve yönlendirmeleri sağlamaktadır. Ebeveynlerin kendilerini yalnız hissetmemeleri, kendileri gibi benzer yaşantıları deneyimleyen ailelerin olduğunu görmeleri, diğerlerinin deneyimlerinden faydalanmaları ve grup tarafından kabul görmeleri için grup çalışmalarında etkili olcağı düşünülen eğitim seminerleri TÜZDER aracılığı ile sağlanmaktadır.
Sonuç olarak, üstün zekalı çocuklar özel eğitim ve destek sağlandığında ülkemizin geleceğini şekillendirecek bireylerdir.