“Bütün gün bilgisayar başından ayrılmıyor!”, “Tam bir tablet bağımlısı oldu!”, “Elinden cep telefonu düşmüyor!” Covid-19 pandemisi sürecinde hemen her anne babanın ortak yakınması oldu çocuklarındaki teknoloji bağımlılığı. Aylardır online eğitim nedeniyle saatlerce bilgisayar karşısında kalan çocuklarını; ders sonrası hatta ders aralarında bile dijital oyunlardan ayıramayan anne babalar, sömestrde de aynı şikayetleri yaşıyor! Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Uzman Psikolog Sena Sivri “Bir yıl öncesine kadar çocukların elinden alıp uzak tutmaya çalıştığımız tabletler, bilgisayarlar eğitimlerinin bir parçası haline geldi. Aynı zamanda evde kalınan sürede yapılacak aktivite bulunamaması da çocukların tablet başında geçirdikleri vakti büyük ölçüde artırdı. Yapılan araştırmalardan biri; çocukların tablet karşısında geçirdikleri vaktin yüzde 500 arttığını göstermekte. Bu da ebeveynlerin en çok rahatsız olduğu, çözüm bulmakta zorlandığı konuların başında ilk sırada yer alıyor.” diyor. Yarıyıl tatilinde çocukları djital oyunlardan uzak tutmanın ve sağlıklı aktiviteler bulmanın mümkün olduğunu vurgulayan Uzman Psikolog Sena Sivri, teknoloji bağımlılığına karşı önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Ebeveyn olarak örnek olun
Çocukların ebeveynlerini modelleyerek birçok davranışı öğrendiklerini unutmamak lazım. Kitap okusun istediğimiz çocuğumuz bizi kitap okurken görmüyorsa bu alışkanlığı geliştirmesi çok zor. Aynı şekilde tablet kullanımından uzak tutmak için ebeveynlerin de çocuklarının karşısında iş harici tablet, telefon kullanımını azaltması gerekmekte.
Ekran kapatma saatleri oluşturun
Aile olarak ekran kapatma saatleri oluşturulabilir. Bunlar özellikle beraber vakit geçirilen yemek saatleri, oyun saatleri gibi zamanlarda da olmalı. Arka planda televizyon, tablet, bilgisayar, telefon gibi dijitallerin çalışmaması sağlanmalı.
Kullanım saatini düzenleyin
Çocukların tablet / bilgisayar başında geçirdikleri zamanı planlamak önem taşımakta. Bu planlamayı yaparken online eğitim süresini hariç tutmak gerekmekte. Sömestr tatilinde çok çok aza indirip yerine başka aktiviteler koyun.
Çocuğunuzun ilgi alanlarına ortak olun
Ebeveynlerin çocukların tablet kullanırken izlediği programlar, videolar, oynadığı oyunlar hakkında bilgi sahibi olması hem gelişimleri hem de güvenlikleri açısından önem taşımakta. Çocuğunuzun ilgi alanlarına ortak olun ve görüş alışverişinde bulunun. Çocukların tablet kullanım saatlerinde ebeveynlerin onlara izledikleri şeylerde ara ara eşlik etmesi, bunlar üzerine konuşmaları gelişimlerini destekleyecektir.
“3-6-9-12 kuralı”nı unutmayın!
Uzman Psikolog Sena Sivri “Yapılmış araştırmalar bize 0-3 yaş arası çocukların ekranlardan neredeyse hiçbir şey kazanmadığını, 3-6 yaş arası çocukların renkler, pekiştirmeler gibi egzersizleri izleyerek öğrenip faydalanabileceğini göstermekte. 9 yaş öncesi kendi kendilerine çevrimiçi olmamaları, 12 yaş öncesi de sosyal medya kullanmamaları gerektiği bilinmekte. Çocukların dijitalle ilişkisini planlarken bu kurallar dikkate alınmalıdır.” diyor.
Çocuklara ev içerisinde aktivite üretin
Çocuklara ev içerisinde tamamlayabilecekleri görevler vermek, oyunlar üretmek gerek. Bu süreçte boş kaldıkça tablete, bilgisayara koşan çocuklar için ebeveynlerin ev içerisinde oluşturacakları alanlar, oyunlar ve eylemler (puzzle, ev işlerinde oyunvari yardımlar, oyun köşeleri, aletleri gibi) çocukların tabletten uzak kalmasını sağlayacaktır.
Hobiye yönlendirin
Çocuğunuzu iyi gözlemleyin ve yetenek alanlarına ya da onu mutlu edeceğini düşündüğünüz faaliyetlere göre hobiler edinmesine yardımcı olun. Çocuğunuzu ilgisini çeken bir hobiye yönlendirmek ya da yabancı bir dil öğrenmesine katkı sağlamak tablet ve bilgisayarla geçirilen vakti azaltmak adına faydalı olacaktır.
Ev içinde spor aktiviteleri yaratın
Çocukların fiziksel enerjilerini atabilmeleri gerek. Evde kapalı kaldıkları süreç bunun önünde ciddi engel oluşturmakta. O yüzden ebeveynler çocuklarını ev içinde spor yapmaya teşvik edebilir, onlara eşlik edebilirler.
Birlikte ama verimli vakit geçirin
Uzman Psikolog Sena Sivri “En önemlisi çocuklarla verimli vakit geçirmek. Çocuklar yapacakları bir şey olmadığında ya da kendi hallerine bırakıldıklarında daha çok dijitale yönlenmekteler. Bu nedenle anne babaların her gün düzenli olarak zaman ayırıp başka hiçbir şeyle ilgilenmeden çocuklarıyla vakit geçirmeleri hem çocuklarının duygusal gelişimini destekleyecek hem de dijital bağımlılığından uzaklaştıracaktır.” diyor.
