Editör: Cihan Serdar Aktaş

Bu haber hakkındaki görüşlerinizi lütfen yorumlar kısmında belirtmeyi unutmayın

Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşları ile YÖK, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlarda görev yapan sağlık çalışanlarının sorunlarını çeşitli platformlarda dile getirmek, sorunların çözümünde önerilerde bulunmak, sorunlarla ilgili ortak çalışma yapmak ve birlikte mücadele etmek üzere 19 sendika ve 2 federasyonun bir araya gelerek kurduğu Sosyal Hizmet Birlik ve Mücadele Platformu (SABİM) çalışmalarına başladı. 

SABİM’in kuruluşunda yer alarak temsilde yetkili olan sendika ve federasyonlar şunlar; Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF), Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN), Aile Sağlığı Çalışanları Ebe ve Hemşire Dernekleri Federasyonu (ASEF), Anadolu Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (ANADOLU SAĞLIK-SEN), Bağımsız Sağlık ve Sosyal Hizmetler Kamu Görevlileri Sendikası (BAĞIMSIZ SAĞLIK-SEN), Birinci Basamak Sağlık Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası (BİRLİK VE DAYANIŞMA SENDİKASI), Birlik Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (BİRLİK SAĞLIK-SEN), Genel Sağlık ve Sosyal Hizmet Kolu Kamu Çalışanları Sendikası (GENEL SAĞLIK-İŞ), Hekim Birliği, Sağlık ve Sosyal Hizmetler Çalışanları Sendikası (HEKİM BİRLİĞİ), Hekim ve Diğer Sağlık Çalışanları Kamu Sağlık ve Sosyal Hizmetler Sendikası (HEKİMSEN), Hemşireler ve Tüm Sağlık Profesyonelleri Sendikası (HEP-SEN), Hürriyetçi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Çalışanları Sendikası (HÜRRİYETÇİ SAĞLIK SEN), Liyakatli Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (SAĞLIK LİYAKAT-SEN), Sağlık Hizmetleri Sendikası (SAHİM-SEN), Sağlık Çalışanları ve Sosyal Hizmet Sendikası (SAĞLIK ÇALIŞANLARI SENDİKASI), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Hak Sendikası (SAĞLIK HAK-SEN), Sağlıkçı Birliği Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (SAĞLIKÇI BİRLİĞİ SENDİKASI), Tabip ve Diğer Sağlık Çalışanları Sağlık ve Sosyal Hizmetler Kamu Görevlileri Sendikası (TABİP-SEN), Tüm Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (TÜM SAĞLIK SEN), Yenilikçi Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (YENİ SENDİKA). 

22 Temmuz Pazar günü Ankara Holiday Inn otelde yapılan ilk basın açıklamasında, 2024-2025 yıllarını kapsayan 7. Dönem Toplu Sözleşme görüşmelerinin başlayacağı 1-2 Ağustos günlerini kapsayan tarihlerde tüm yurtta iş bırakma eylemi yapılacağı duyuruldu. 

Anadolu Sağlık Sen’in de içinde yer alan SABİM hakkında açıklamalarda bulunan Genel Başkan Necip Taşkın, amaçlarının sağlıkta yaşanan şiddetin önlenmesi, sağlık çalışanlarının mali haklarının insanca yaşanabilecek seviyeye çıkarılması, özlük haklarının genişletilmesi, çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve atamalarda liyakate önem verilerek sağlık çalışanlarının moral ve motivasyonunun en üst seviyeye çıkartılması şeklinde sıraladığı ana başlıkları şu ifadelerle sürdürdü:

1 ve 2 Ağustos’ta İş Bırakma Eylemi Yapıyoruz

Eş, anne, çalışan kadın ve baba, eş ve sosyal bireyler olarak tüm sağlık çalışanlarımızın sistemin içinde eriyip yok olmasına razı değiliz. Ekonomik, sosyal ve mesleki sorunların içinde boğulmalarına razı olmadığımız gibi, sağlık çalışanlarını ezmeye, sindirmeye, moral ve motivasyonlarını bozarak iş verimini düşüren liyakatsiz idarecilerin bağnazlığına razı değiliz. Herkes bilsin ki tahammül edecek gücümüz de sabrımızda kalmadı; artık “dur!” diyoruz!

Belirttiğim tarihlerde yapacağımız iş bırakma eylemine temsil ettiğimiz tüm üyelerimizin katılmasını bekliyoruz. Bugüne kadar yaptığımız iş bırakma eylemlerinde olduğu gibi bu eylemimizde de, acil durumlar iş bırakma eyleminin dışında tutulacaktır. 

Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet Önlenmelidir

Anadolu Sağlık Sen olarak, Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere diğer kurum ve kuruluşlarda temsil ettiğimiz sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla Şiddetle Mücadele Kurulu kurulmasına karar verdik. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet önlenmelidir. 

Yoksulluk Sınırının Üstünde Tek Kalem Maaş Verilmelidir

Sağlık ve sosyal hizmet alanında çalışan temsil ettiğimiz tüm üyelerimizin maaş ve yan ödemelerinin günün ekonomik koşulları dikkate alınarak revize edilmesini istiyoruz. Emekliliğe yansıyacak tek kalem maaş verilmelidir. En düşük devlet memurunun maaşı yoksulluk sınırının üstünde olmalıdır. Uzman Hekim maaşı yoksulluk sınırının üç katı olacak şekilde düzenlenmelidir. 

Planlı Personel İstihdamı Yapılmalıdır

OECD’ye üye ülkeler içinde bir Hemşireye düşen en çok hasta sayısı Türkiye’dedir. Bu da sağlık çalışanlarının iş yükünü fazlasıyla artırmaktadır. Sağlık çalışanları uzun ve yorucu mesai, uzun fazla çalışma vs. olumsuz çalışma şartları nedeniyle Tükenmişlik Sendromu yaşamaktadır! Bunun giderilmesi amacıyla objektif ve reel personel planlaması yapılmalı, sağlık çalışanlarının iş yükünü hafifletecek, beden ve ruh sağlığını koruyacak şekilde personel eksikliğini giderecek bir planlama yapılarak yeteri kadar personel istihdamı sağlanmalıdır. 

Mülakat Kaldırılmalıdır

Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavlarında uygulanan sözlü (mülakat) sınavlarında şaibe iddiaları artmaktadır. Bunun önlenmesi ve liyakatli insanların önünün açılması amacıyla sözlü sınav kaldırılmalıdır. 

SABİM’in kurulmasıyla ilgili 19 sendika ve 2 federasyon çok ciddi ve yoğun emek harcadı; sonuçta ortak amaç doğrultusunda bir araya geldik: Tüm söylemlerimizde ortak söylem bilinci ve ortak hareket yer alacaktır. Sağlık hizmeti alanların memnuniyeti kadar, hizmet sunanlarında memnuniyetinin dikkate alınması gerektiğini ortaya koyan bir irade olarak; hasta ve çalışan haklarının göz ardı edilmemesi gerektiğini ortaya koyuyoruz. 

SABİM Platformu olarak; Şiddet, Mali Haklar, Özlük Hakları, Çalışma Koşulları ve Liyakat şeklinde sıraladığımız 5 temel başlık bulunuyor. 5’er maddeden oluşan toplam 25 ortak talebimiz şöyledir: 

ŞİDDET

1. Sağlık Bakanlığı bünyesinde ilgili tüm meslek örgütleri ve sendikaların da temsil edildiği Şiddetle Mücadele Kurulu kurulmalıdır.
2. Kamu çalışanlarına yönelik şiddet vakalarının önlenmesinde etkin yasal düzenlemelerin yanı sıra işyerlerinde de gerekli teknik önlemler alınmalı, ilgili birimler kurulmalıdır.
3. Beyaz kod veren sağlık çalışanı olayın olduğu gün idari izinli sayılmalıdır.
4. Aile sağlığı birimlerinde güvenlik görevlisi bulundurulmalıdır. Bu güvenlik görevlilerinin mali ve sosyal hakları Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanmalıdır.
5. Şiddet kadar, kurumlarda yaşanan mobbingin de önemi kavranmalı, buna ilişkin yasal mevzuat düzenlenmelidir.

MALİ HAKLAR

1. Tüm sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarının ücretleri, en düşük devlet memuru aylığı yoksulluk sınırı üzerine çıkarılarak, emekli aylığına yansıyacak şekilde tek kalem maaş olarak ödenmelidir. Uzman hekim maaşı yoksulluk sınırının üç katı olacak şekilde düzenlenmeli; tüm sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarının maaşları da eğitim düzeyi, hizmet yılı, mesleki sorumluluklar ve riskler gözetilerek yeniden belirlenmelidir. Tüm çalışanların vergi oranı yüzde 15 olarak sabitlenmelidir.
2. Nöbet ücretleri, aylık ücretin saat başına düşen tutarın en az 2 katı olacak şekilde ödenmelidir. Bu nöbet ücretleri, riskli birim, gece çalışma ile resmi ve dini bayramlar için yüzde 100 arttırılmalıdır. Nöbet ücretlerinin takip eden ayın en geç 15’inde genel bütçeden ödenmesi hüküm altına alınmalıdır.
3. Tüm kamu sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarına kendi bayram ve mesleki kutlama günlerinde (14 Mart Tıp Bayramı, Hemşireler Günü, Ebeler Günü, Sağlıkçılar Günü vb.) bir maaş tutarında tediye verilmelidir. Ayrıca, tüm sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarına yılda iki kez bir maaş tutarında ikramiye verilmelidir.
4. Aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarından yıllık izin, ölüm izni ve hastalık raporlarında maaş kesintisi yapılmamalıdır. Aile sağlığı çalışanlarının 1,5 olan tavan ücret katsayısı 3’e çıkarılmalıdır. ASM gider ödeneği kalemi oranları; Sosyo-gelişmişlik ödemesinde, bölge oranları ve deprem bölgesi öncelikli olarak güncellenmeli ve çarpan katsayısı; Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde yer alan ilk 1000 puana kadar olan hak ediş kalemi katsayısı yüzde 100 arttırılmalıdır. ASM’ler güvenlikli fiziki koşulları uygun olacak şekilde, kamu tarafından inşa edilmelidir. Bunlar gerçekleşinceye kadar ASM’lerin kira, personel ve her türlü giderleri merkezi bütçeden karşılanmalıdır.
5. Aile hekimliği dahil tüm sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarına; giyim yardımı, aile yardımı, çocuk yardımı, kira yardımı, ölüm yardımı ve ulaşım yardımı güncel ekonomik rakamlara ve hizmet bölge ve gruplarına göre belirlenip ödenmelidir. Afet bölgelerinde görev yapan sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarının barınma ihtiyaçları acilen karşılanmalıdır.

ÖZLÜK HAKLARI

1. Fiili hizmet süresi zammı (yıpranma payı hakkı) yıl başına 90 gün olarak, tüm sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarını kapsayacak ve geçmişe de dönük olacak şekilde yeniden düzenlenmelidir.
2. Kamuda sözleşmeli istihdama ve hizmet alım sözleşmelerine son verilmeli, kadrolu, güvenceli çalışma biçimi sağlanmalıdır. Lisansüstü eğitimini tamamlayarak YÖK tarafından tanınan alanlarda uzmanlığını alanlar için kadro açılmalı ve istihdam edilen çalışanlara uzmanlık tazminatı verilmelidir.
3. Yüz yüze veya uzaktan gerçekleştirilen hizmet içi eğitimlerin süresi mesaiden sayılmalı ve mesai saatleri sonrası yapılan eğitimler için nöbet ücreti ödenmelidir.
4. 5510 ve 5434 sayılı kanunlara göre emekli olanlar ile çalışanlar arasındaki emekli aylığı farklılığı giderilmelidir.
5. Sağlık ve sosyal hizmet kolu dahilinde bulunan kurum ve kuruluşlarda mazeret atamalarında aile birliğinin sağlanmasına engel teşkil eden sınırlamalar ortadan kaldırılmalıdır. Üniversite hastaneleri arasındaki tayin sorunu çözülmelidir.

ÇALIŞMA KOŞULLARI

1. Sağlık ve sosyal hizmet çalışanları, kendi kadro ünvanlarına uygun pozisyonlarda çalıştırılmalıdır.
2. Eşi ölen veya boşanma sebebi ile çocuğunun velayeti verilmiş olan sağlık çalışanına, isteği dışında gece nöbeti
3. Nöbet tutulan hastanelerde 10 yaşından küçük çocuğu olan sağlık çalışanları için, nöbette çocuklarının bakım ve gözetimi için 7/24 hizmet veren kreş imkânı, idare tarafından sağlanmalıdır.
4. Sağlık çalışanlarının iş yükünü artıran personel eksikliği giderilmeli, gerekli personel istihdamı sağlanmalıdır. Kamudaki farklı istihdam modelleri ortadan kaldırılmalıdır.
5. OECD verileri ile hasta başına düşen sağlık çalışanı verileri göz önüne alınarak ve ortalamalara dikkat edilerek sağlık çalışanı atamaları yeterli düzeyde yapılmalıdır.

LİYAKAT

1. Görevde yükselme sınavlarında mülakat kaldırılmalıdır.
2. Sözleşmeli yöneticilik modelinden vazgeçilmeli; tüm yöneticiler ehliyet ve liyakat kriterlerine göre, merkezi bir şekilde atanmalıdır.
3. Tüm birim amirlerinin belirlenmesinde; objektif ve liyakate uygun kişilerin aday olabileceği ve işyeri çalışanlarının da görüşünün alınacağı, belirli bir süre için seçileceği bir sistem, yönetmelik ile düzenlenmelidir.
4. Yönetici pozisyonunda görev yapan çalışanlar, sendika üyesi olamayacaklar kapsamına alınmalıdır.
5. Sendika üyeliği ve üyelikten çekilme işlemleri E-Devlet üzerinden yapılmalıdır.”