On bir ayın sultanı Ramazan rahmeti, bereketi ve mağfireti ile her yıl gelerek mü’minlerin manevi duygularını zirveye çıkarmaktadır.
On iki ay içinde, Kur’an-ı Kerim’de adı anılan tek ay, Ramazan ayıdır.
“Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de farz kılındı.
Oruç, sayılı günlerdedir. Sizden kim hasta, ya da yolculukta olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde tutar. Oruca gücü yetmeyenler ise bir yoksul doyumu fidye verir. Bununla birlikte, gönülden kim bir iyilik yaparsa (mesela fidyeyi fazla verirse) o kendisi için daha hayırlıdır. Eğer bilirseniz oruç tutmanız sizin için daha hayırlıdır.” (Bakara 183- 184)
Buradaki güç yetiremeyenler hem de “ zorlukla güç yetirenler” anlamına açık olmasından dolayı sahabe, “Öyle ise içinizden kim bu aya ulaşırsa, onu oruçla geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde tutsun. Allah, size kolaylık diler, zorluk dilemez. Bu da sayıyı tamamlamanız ve hidayete ulaştırmasına karşılık Allah’ı yüceltmeniz ve şükretmeniz içindir.” ( Bakara 185) ayeti gelene kadar isteyen oruç tutmuş isteyen fidye vererek tutmamıştır. Bu ayet geldikten sonra ise herkes orucunu tutmuştur.
Kur’an’da oruç tutan erkeklerden bahsedilirken “saihun”, kadınlardan bahsedilirken “saihat” sıfatının kullanılmış olması da orucun hedefiyle ilgilidir. “seyahat eden” anlamına gelen bu kelimeler, söz konusu manevi, ahlaki yolculuğun; arınma sürecinin bir gereği olarak anlam kazanmaktadır.
“Bunlar, tövbe edenler, ibâdet edenler, hamdedenler, oruç tutanlar (saihun) , rükû’ ve secde edenler, iyiliği emredip kötülükten alıkoyanlar ve Allah’ın koyduğu sınırları hakkıyla koruyanlardır. Mü’minleri müjdele.” (Tevbe 112)
“Oruç tutanlar” şeklinde tercüme edilen “es-Sâihûn” kelimesi, “(Allah yolunda) seyahat edenler” şeklinde de tercüme edilebilir.
Ramazan ayını sadece o ayda tutulan oruçtan ibaret görmemelidir
Ramazan manevi atmosferi ile gönülleri rahatlatmakta, kardeşlik ve yardımlaşma duygularını ise zirveye çıkarmaktadır.
Ramazan ayını sadece o ayda tutulan oruçtan ibaret görmemelidir. Tuttuğumuz oruçlar günlük yaşantımızda, hal ve hareketlerimizde, sözlerimizde manevi inkılabı yapmışsa tuttuğumuz orucun bir kıymeti, değeri vardır. Oruçlarımızı taklitten tahkike çıkarmalıyız. İmsaktan iftara kadar normal zamanda helal olanların neden haram kılındığının şuurunda olmalıyız. Atalarımızdan gördüğümüzden, büyüklerimizin veya çevremizdekilerin tuttuklarından dolayı değil, Allah’ın rızasını kazanmak, takva sahibi olabilmek için oruç tutmalıyız. Tuttuğumuz oruç tüm uzuvlarımızda tesirini göstermelidir.
Oruç, mü’mine sorumluluk duygusu kazandıran bir ibadet olmakla beraber, aynı zamanda tüm kötülüklerden ve günah işlemekten de koruyan bir kalkandır. Peygamber Efendimizin (SAV) orucun bu yönüne işaret eden sözleri bize rehber olmalıdır.
