Gelecekle ilgili bilgiye ulaşma isteği, takıntıya dönüşebilir
Kişinin özellikle kendi hayatıyla ilgili her zaman bir merak duygusu içerisinde olması olağandır, bilinmezlik de her zaman gizemlidir. Bilinmezlik, insan psikolojisinde merak uyandırır, caziptir, insanı çeker. Özellikle gelecekle ilgili bilgiye ulaşma konusunda dikkatli gerekir. Bireyin kişilik yapısı da buna müsaitse hayatını neredeyse bu konulara adar. Günlük yaşamını aldığı bilgilere göre düzenlemeye başlar ve sonrasında bu konulara artık bağımlı hale gelebilirAyrıca bu durum takıntı ve paranoyaya dönüşebilir.
Merak etme ve bilinmeyenleri öğrenme isteğinin, insanlık tarihi boyunca günlük hayatın bir parçası olarak her zaman var olduğunu ve de var olmaya da devam edeceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog İhsan Öztekin, “Zaten merak edilen yerde bilinmezlik vardır.” dedi.
Bilinmezlik hoşnutsuzluk duygusu oluşturuyor
Örneğin bir teoriye göre bilinmezlik insanda hoşnutsuzluk duygusu yaratan bir durum. Merak ederek ve yeni bilgiler edinerek bu hoşnutsuzluk duygusundan kurtulmak mümkün. Diğer bir teoriye göre ise merak sonucu yeni bilgiler öğrenmeye çalışmak, dopamin salgılanmasını ve insanların kendisini daha iyi hissetmesini sağlıyor.
İnsanların geleceği bilme merakının yanı sıra geçmiş zamanlarda neler yaşandığını bilme isteği, bugün ise kimler nerelerde neler yaşıyor, ne yiyip ne içiyorlar, nereleri kimlerle geziyorlar gibi meraklarla devam eder gider. Geçmiş yaşam ile ilgili merak edilen birçok şey olsa da insanların en çok öğrenmek istediği ve merak ettiği konu ise ‘Gelecekte neler olacak?’ ‘Bugünden sonra hayatta neler ile karşılaşacağım?’ gibi düşüncelerdir.
İnsan kendiyle ilgili pek çok şeyi merak eder
Bu çaba, olaylar ve insanlar üzerinden olabileceği gibi, sağlık ile ilgili, okul, çalışma hayatı, evlilik gibi hayatın önemli alanlarını sorgulama şeklinde de olabilmektedir. Özel hayat ile ilgili sorgulamalar olabilir: ‘Çocuğum olacak mı?’, ‘Beni seviyor mu?’, ‘Bana büyü mü yaptılar?’, ‘Eşim beni aldatıyor mu?’ Bu sorular çoğalıp gider.
Geleceği öğrenme isteği, bağımlılık oluşturmasın!
Bilinmezlik, insan psikolojisinde merak uyandırır, caziptir, insanı çeker. Bireyin kişilik yapısı da buna müsaitse hayatını neredeyse bu konulara adar. Günlük yaşamını aldığı bilgilere göre düzenlemeye başlar ve sonrasında bu konulara artık bağımlı hale gelebilir. Obsesyon (takıntı) haline dönüşebilir.
Sağlıklı ve özgüvenli kişileri başkası etkileyemez
Yaşamlarını başkalarının söylediklerine göre yönlendirmezler. Sorumluluk alırlar, kendi kararlarını kendileri verirler. Başkalarının etkisi altına girmezler. Kendi gözlemleri, kendi düşünceleri ve kendi duyguları ile hareket ederler. Başkalarının ne yaptıkları ile ilgilenmezler. Meraklarını çok daha yararlı ve sağlıklı alanlara yönlendirirler. Bilimsel konularla ilgilenirler. Araştırıcıdırlar, gözlemcidirler. Kitap okurlar, sanata edebiyata meraklıdırlar. Bilim teknolojideki yeni gelişmeler de yine merak alanlarına girer. Bilim merak ile başlar. Merak araştırmayı, araştırma öğrenmeyi, öğrenme de insanın ve insanlık tarihinin gelişimini sağlar.
İstanbul
21.11.2024