Editör: Cihan Serdar AKTAŞ
Eğitim-çocuk alanında çalışan sivil toplum kuruluşlarının kurduğu Çocuk Hakları Koruma Platformu’nun eğitim alanındaki sorunları ele aldığı “Gençlik ve Bugünün Eğitimi” konulu panel gerçekleşti. Panelde, GfK araştırma şirketinin Aralık 2023-Ocak 2024 tarihlerinde gerçekleştirdiği “Eğitim Olanakları Araştırması”nın sonuçları konuşmacılar ve katılımcılar tarafından tartışıldı.
Panelin moderatörlüğünü Dr. Bahadır Erdem üstlenirken, Abbas Güçlü, Kayıhan Nedim Kesbiç, Prof. Dr. Nebi Sümer ve Dr. Öğr. Üyesi Tuba Demirci Türkiye’deki başlıca eğitim sorunlarına dair bilgiler aktardı.
15 ilden 1.269 kişi ile yüz yüze görüşülerek tamamlanan Eğitim Olanakları Araştırması’nda öne çıkan başlıklardan biri de lise ve üniversiteye devam edememe nedenleriydi. TÜİK verilerine göre ortaöğretimde(lise) %92 olan okullaşma oranı yükseköğretime(üniversite) bakıldığında %46’ya düşüyor. Bu farklılığın büyük çoğunluğu maddi olanaksızlıklar nedeniyle eğitime devam etmediğini belirten öğrencilerden kaynaklanırken bir diğer devam etmeme sebebi ise aile desteğinin eksikliği ve evlilik olarak karşımıza çıkıyor.
Hem lise hem üniversiteye devam edemeyenler için, maddi sebepler erkek katılımcılar arasında daha yüksek iken evlilik ve aile desteğinin eksikliği kadınlar arasında daha fazla öne çıkıyor. Lise eğitimine devam edemeyenlerin %65’i, üniversite eğitimine devam edemeyenlerin ise %55’i maddi olanaksızlıkları ve çalışmaları gerektiğini sebep olarak belirtiyorlar.
Ailem istemedi diyenlerin oranı liseye devam edemeyenler arasında %14; bu oran kadınlar arasında %19’a yükselirken, erkekler arasında ise %9 olarak ölçüldü. Evlilik nedeniyle liseye devam edemediğini belirtenlerin oranı %10. Bu oran kadınlar arasında %15’e çıkarken erkeler arasında %5’te kalıyor.
Ailem istemedi diyenlerin oranı üniversiteye devam edemeyenler arasında %8, bu oran kadınlar arasında %13, erkekler arasında ise %3. Evlilik nedeniyle üniversiteye devam edemediğini belirtenlerin oranı %8. Bu oran kadınlar arasında %14’e çıkarken erkeler arasında %2’de kalıyor.
Ancak maddi sebepler, kadın katılımcılar arasında da eğitime devam edememe sebepleri arasında birinci sırada geliyor. Öte yandan kadınlar erkeklere göre aile desteğinin olmaması ve evlilik gibi engellerin baskısı altında çok daha fazla kalıyor.
Çocuk Hakları Koruma Platformu, yaptığı çalışmalarla çocuk ve eğitim alanındaki sorunlara farkındalık yaratmayı ve çözüm önerileri oluşturmayı hedefliyor.
Çocuk ve Haklarını Koruma Platformu hakkında:
Çocuk ve Haklarını Koruma Platformu; BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 0-18 yaş grubundaki çocuklara tanıdığı; yaşama, gelişim ve beslenme, katılım, korunma ve barınma, eğitim haklarının çocuğun öncelikli yararı esas alınarak geliştirilmesi, hak ihlallerinin önlenmesi için bilgilendirme ve farkındalık yaratma çalışmaları yapılması, tüm çocukların yetenekleri doğrultusunda fırsat eşitliğine dayanılarak özgüvenli bireyler olarak yetişebilmeleri için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, çeşitli Sivil Toplum Kuruluşları gibi kurumlarla iş birliği yapılarak çocukları her yönden koruma amacıyla kurulmuştur. Aile Hukuku Derneği, AKUT Vakfı, Açık Kapı Sosyal Sorumluluk Derneği, Bebek Ruh Sağlığı Derneği, Çocuk Hakları Zirvesi ve Kalkınma Derneği, Çift ve Aile Terapileri Derneği, Çelikel Eğitim Vakfı, Çağdaş Eğitim Vakfı, Hayat Sende Gençlik Akademisi Derneği, Hayat Boyu Eğitim Gelişim Derneği, Koruncuk Vakfı (Türkiye Korunmaya Muhtaç Çocuklar Vakfı), Koruyucu Aile, Evlat Edinme Derneği, Türk Psikologlar Derneği ve Yaratıcı Çocuklar Derneği’nin aralarında bulunduğu 14 sivil toplum kuruluşunun bir araya gelerek kurduğu platform; insan haklarının çocukluk yıllarında öğrenilmesi gerektiğini; demokrasi ve hukukun üstünlüğü kavramlarının ve her türlü ayrımcılıkla mücadelenin de eğitim ve öğretimin bir parçası olarak kavratılmasının önemli olduğunu savunmaktadır.
