TÜRKİYE DÜNYAYA AÇTI PERDESİNİN ARDINDAKİ EKONOMİ

1980 Yılı Türkiye için 3. Kez yapılanma dönemininin başlaması demektir.

Cumhuriyetin kuruluşundan sonra oluşan yeni yapı daha tam oturmadan ardı ardına yeniden yapılaşma yaşadı. 1940’lı yıllarda şeflik dönemi, 1950 Menderes dönemi ve ardından gelen 1960 Darbesi, yapılan yeni anayasa, yeniden yapılanma yaşadı. 1980 Yılı ise 24 Ocak kararları ve 12 Eylül askeri darbesi, yeni anayasa ve arkasından gelen yeniden yapılanma. Türkiye cumhuriyeti 3. kez yapılanma yaşadı.

Aslında bu yeniden yapılanma değil, cumhuriyetin kuruluş değerlerinin adım adım yok edilme projelerinin uygulanmasıydı.

Cumhuriyetin kuruluşunda, ekonomide ilk yapılan şey İzmir İktisat Kongresini toplanıp yeni cumhuriyetin temeli atılmıştı. İzmir İktisat Kongresinde alınan kararlara baktığımız zaman dengeli bir ekonomi politikası, yerli üretim - milli sanayii ve Türkiye için vazgeçilmez tarıma verilen önemi görürüz. Devlet destekli kontrollü, özel sektör ve üretim toplumu temelleri atılır. Fakat kısa süre sonra 1933 yılarından itibaren şekil değişmeye başlar ve İsmet İnönü zamanında devletçi bir yapı ve özel sektörü yok eden, kuruluş değerlerinde yer alan çoğulcu yönetim yerine tek adamlı bir sistem oluştu.

Adnan Menderes zamanında yabancı sermayenin kapıları açılır, kurulu müesseseler sırf NATO’ya uymuyor diye kapatılır, borçlanmanın önü açılır, tüketim toplumu olacak bir yol alınır. Bol keseden yapılan harcamalar kısa süre sonra ekonomik krizi birlikte getirir. Cumhuriyetin kuruluş değerlerinden taviz verilme süreci kısa zamanda iflas eder. Ülke açısından iflas görüntüsü ve zararları projeyi ortaya koyanlar için bir Zafer olur. Sonuç 1960 Darbesi ve demokrasiye sürülen kara leke olarak Cumhuriyet tarihinde yerini alır.

Zikzaklı geçen bir 20 yıllık süreç sonucunda 1980 Yılı cumhuriyetin 3. yapılaşması, aslında kuruluş değerlerinden uzaklaştırma, kalkınmasına ve gelişmesine darbe projesidir. 24 Ocak kararları ve 12 Eylül darbesiyle bir kez daha cumhuriyetin yolu kesilir.

YERLİ ÜRETİMİ YOK EDEN, DENGELİ EKONOMİDEN UZAK

24 Ocak kararlarının en önemli perdesi devletçi yapıdan çıkıp, özel sektöre ağırlık veren, ithalat yerine ihracat üzerine oturan bir yapı olarak görülür. Fakat bu tez ileriki süreçte 24 Ocak kararlarının kahramanı Turgut Özal iktidara gelecek uygulamalar da görülecek ki, yerli üretimi yok eden, dengeli ekonomiden uzaklaşan, zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapan bir ekonomik yapı ortaya çıkacaktır.

Turgut Özal 1983 Seçimelerinde iktidar olur. Tabi nasıl parti kurduğu, kimlerin imtiyaz verdiği, kimlerin ricacı olduğu siyaseten ortaya konulacak bir konu. 

Fakat şu kadarını söyleyelim, 12 Eylül öncesi siyasetçiler ve tepe bürokratların yasaklandığı bir dönemde Turgut Özal, Bülent Ulusu hükümetinde Başbakan yardımcısı oldu. Seçimlere yakın istifa ederek ABD yolunu tuttu. ABD dönüşü o zamanki bir haber dergisinde “ABD’li dostlarım tam güvence verdi, parti kurup iktidar olacağım” sözü hafızalarda kaldı. 

12 Eylül öncesi hiçbir yasaklanmasına yer olmayan çok önemli siyasi değerlere parti kurmasına izin verilmezken 12 Eylül öncesi siyasette ve bürokratta yer alan birinin parti kurmasına izin verilmesi ayrıca düşündürücü bir durumdur.

TURGUT ÖZAL’IN SEÇİM ZAFERİ

Turgut Özal 1983 seçimlerinde diğer Asker kökenli iki siyasi parti yanında büyük çoğunlukla hükümet oldu. 

Özal iktidarı dönemi ülkenin temel taşlarında ciddi oynamalar oldu. Döviz serbest oldu, ithalat serbest oldu, ihracat serbest oldu, serbest piyasa oluşturuldu, ülkeyi dünyaya açıyoruz perdesi milletin önüne konuldu. 

Perdeyi açtığımız zaman güzel görünen görüntünün yanında iyi olmayan görüntüler de yer aldı.

Kapitalist sistemin liberal ekonomisinin çarkları içine sıkıştırılmış bir model konuldu ülkeye. 

Serbest piyasa diye güçlünün zayıfı ezmesine fırsat verildi. 

İthalat serbest edildi, uluslararası ekonomi vampirleri ile yerli üretim yapan firmalar yarıştırıldı, yerli üretimin önünü açmış gibi görünmesine rağmen emperyalist güçlerin kapitalist ekonomi güçleri karşısında yerli üretici ezdirildi.

Daha kaliteli, daha ucuz üretilimini desteklemek yerine pahalı hammadde ile üretim yapıp ithal mallarla yarış yapmaya çalışan yerli üreticinin kapılarına kilit vurulmasına sebep oldu.

Döviz kontrolsüz bir şekilde serbest edildi ardı ardına gelen devalüasyonlar la Türk Lirası değer üstüne değer kaybetti.

Gösterişli yapılaşmalarla toplumun gözü boyandı, Adnan Menderes zamanında başlatılan tüketim toplumu olma yolu hız kazandı. 

Toplum ithal mallara meyletti. Ülkenin en önemli unsuru tekstil ürünleri bile ham  olarak ABD’ye gidip geriye bulujin olarak geri geldi pahalı bir şekilde millete sunuldu. 

Zaten bu ülkeyi bir kaşık suda boğmak isteyen güçler ülkeye getirdikleri ucuz ithal ürünlerle yerli üretimin önünü kesti. Hammaddenin pahalı olduğu ülkemizde bir çok üretim atölyesi ve fabrika kapatılmak zorunda kaldı. 

ORTA DİREK EKONOMİSİ

Tabi tarım ve hayvancılık da bu kötü gidişattan nasibini aldı. Tüketim toplumu olmak, şehirleşmek tarım sektöründen kazanmayan köylüyü büyükşehirlere göçe zorladı. Şehirlerde iş bulma zorluğuyla dar gelirli bir toplum oluşturuldu. Tarımda üretimden kazandırma yerine zor şartlar altında ezilen köylünün göçe yönelmesiyle tarım büyük darbe aldı. 

Tüm bu gelişmeler toplumda bir “Orta Direk” diye bir sınıf oluşturdu. Azınlıkta olan iktidar zenginleri ülkenin kaymağını yerken, orta direk suyunun suyuyla idare etmesi için yön verildi. Bu durumda toplumda ahlak dışı gelişmeleri de beraberinde getirdi.

Turgut Özal dönemi aslında 2. Adnan Menderes dönemini yaşıyordu. Göz dolduran fakat ülkenin öncelikli olmayan yapılaşma süreci, güçlü iktidar olmanın verdiği bol keseden dağıtma politikasıyla tasarrufun önü kesildi, Türk toplumu tüketime yönlendirilen bir toplum haline geldi. 

Türkiye’nin önüne konulan ekonomik program her iktidar kendi zenginlerini oluşturmak üzerine oturduğu için Özal iktidarı zamanında da kendisini gösterdi, ANAVATAN zenginleri oluştu.

Turgut Özal’ın “Benim memurum işini bilir” sözü rüşvetin meşrulaşmasının önünü açtı. 

İhracat ve ihracattan doğan vergi iadesi “Hayali İhracatçılar” oluşturdu.

Devalüasyonlar  ve yükselen faiz milletin alım gücünü düşürdü, bir kesim faizden, kumardan bir gecede büyük paralar kazanır zenginleşirken, namuslu esnaf, zanaatkar, emekçi ve memurlar fukaralaştı.

Ülke ekonomisinin en büyük kamburu olan faiz, yüksek vergi ve kandırmaca KDV iadesi toplumu gayri ahlaki yollara sevk etti. Hayali ihracatın yanısıra vergi kaçırma merdiven altı üretim ve sahte KDV fişi toplama gibi yolların kapısını açtı.

TOPLUMSAL DEĞERLERİ YOK EDEN EKONOMİ

Dünyaya açılan Türk ekonomisi aslında kendi sonunu hazırlıyordu. Yabancı sermaye ve kapitalist sistemin acımasız dişlileri arasına sıkışan toplum meşru olmayan kolay para kazanma yollarının arayışına girdi. 

Tabanı kapsamayan ekonomi politikası, toplumu bir taraftan sıkıntılı bir ekonomiye iterken, toplumsal değerlerinin de kaybolmasında önemli etken oldu.

Turgut Özal’la ANAVATAN iktidarı dönemi aslında siyasi, ekonomik, sosyolojik olarak, artılarının - eksilerinin iyi araştırılması ve düşünülmesi gereken bir dönem.

Gerçekte Türkiye Cumhuriyetini dünyaya açmış, önünü açmış Türk milletinin faydasına bir dönem değil, kültürel ve dini olarak toplum değerlerinde zaafiyet yaşamaya başladığı, değerler bakımından yıkılış yaşandığı bir dönemin başlangıcı olmuştur.

Not; Bu konuda bizimle bilgi belge paylaşmak isteyen dostların vereceği destek için şimdiden teşekkür ederim....

mceylan4262@gmail.com